نکات ایمنی پیش و پس از زلزله

اقدامات ایمنی پیش از وقوع زلزله

– اجرای دستورالعمل های نحوه قطع جریان آب، برق، گاز و سایر امکانات خدماتی در منزل:
الف – گاز:معمولاً شیر اصلی گاز، روی لوله ورودی و پس از کنتور نصب می شود و دسته آن به رنگ قرمز یا نارنجی است .
ب – برق: فیوز اصلی برق در طبقه همکف یا زیرزمین و در زیر کنتور قرار دارد.در صورتی که در مجتمع های آپارتمانی زندگی می کنید،محل فیوز برق خانه خود را به نام خود مشخص کنید .
ج – آب: شیر اصلی ورود آب به منزل، در همان محلی است که لوله آب وارد خانه می شود.این شیر در جنب کنتور اصلی قرار دارد.
– مکانی را انتخاب کنید که همه اعضای خانواده، بعد از وقوع زمین لرزه، در آنجا جمع شوند.
– یک یا چند نقطه امن را در هر اتاق انتخاب کنید تا در مواقع ضروری بتوانید به آن نقاط پناه ببرید.
– نقاط امن محل کار و سکونت خود را در روی نقشه ای مشخص کنید و آن را در اختیار نزدیکان خود قرار دهید.
– تمرین های دوره ای نجات از خطرهای زمین لرزه را که در مدارس و از طریق رسانه ها آموزش داده می شود، انجام دهید و این برنامه را هر چند وقت یک بار تکرار کنید .
– از استحکام و مقاومت ساختمان های قدیمی در برابر زلزله مطمئن شوید.
– در ساختن بناهای جدید اصول و مقررات ایمنی و مقاومت ساختمان در برابر زلزله را به دقت رعایت کنید.
– محل کار شما نباید در کنار پنجره، زیر لوستر، تابلو، آینه و سایر اشیای شکننده و آویزان باشید.
– راهروها و خروجی های منزل را بررسی کنید و وسایلی را که ممکن است بعد از وقوع زلزله سد راه شوند، از مکانها دور کنید.
– وسایل سنگینی را که هنگام وقوع زلزله ممکن است سقوط کنند، از جمله کتابها، گلدان های آویز و لوسترها، در محل خود محکم کنید.
– اشیای بزرگ و سنگین را در قفسه های پایین تر قرار داده و قفسه ها را محکم به دیوار متصل کنید.
– اشیایی را که در قسمت خارجی ساختمان قرار دارند، مانند کولرها، گلدان های پشت پنجره،و ظروف مواد غذایی، در جای مناسبی قرار دهید و یا در جای خود مستحکم کنید.
– شیروانی و کلاهک دودکش های بخاری را که در زمان وقوع زلزله ممکن است سقوط کنند، بازرسی کنید.
– ذخیره آب و غذا (ترجیحاً به صورت کنسرو) به اندازه مصرف سه روز آماده کنید.در صورتی که این ذخایر به صورت کنسرو نباشند، باید هر دو هفته یک بار، آنها را تجدید کرد تا فاسد نشوند.
– کیف امداد و نجات هلال احمر را همواره در منزل آماده داشته باشید.
– مواد شیمیایی سمی و خطر آفرین را در ظرف پلاستیکی مطمئن و در پایین ترین قسمت گنجه ها قرار دهید.
– برای جلوگیری از حوادث ناشی از بروز حادثه، حتماً یک کپسول آتش نشانی در منزل داشته باشید و حتی الامکان آن را در آشپز خانه قرار دهید.همچنین نحوه استفاده از آن را بیاموزید و به کلیه اعضای خانواده نیز آموزش دهید.
– نزدیک ترین محل های امداد رسانی مانند جمعیت هلال احمر، راهداری، درمانگاه ها، آتش نشانی و قرارگاههای نیروی انتظامی را، که در هنگام حادثه می توانند به شما کمک کنند، شناسایی کنید.
– از یک مهندس طراح ساختمان جهت بررسی ساختمان دعوت بعمل آورید و درباره چگونگی راههای مراقبت از خانه با او مشورت کنید.

اقدامات لازم پس از وقوع زلزله

الف – اگر در داخل ساختمان هستید:
– آرامش خود را حفظ، و دیگران را نیز به آرامش دعوت کنید.
– برای مقابله با خطرهای ناشی از پس لرزه های احتمالی، آماده باشید.
– برای پیشگیری از وقوع آتش سوزی، جریان برق را قطع کنید و شیر گاز را ببندید، اگر شیر گاز شکسته شده است و بستن آن امکان پذیر نیست، به سرعت محل را ترک کنید.
– اگر هنوز آب در لوله ها جریان دارد، چندین ظرف آب ذخیره کنید و شیر را ببندید.در صورتی که جریان آب قطع شده باشد، برای تهیه آب ضروری از قالب یخ درون یخچال و منبع آب استفاده کنید.
– در محل هایی که بوی گاز استشمام می شود، از روشن کردن کبریت، فندک، سیگار و چراغ خودداری کنید.
– اگر آتش سوزی در داخل ساختمان رخ داده است، برای جلوگیری از سرایت آن به سایر مناطق، فوراً آتش را مهار کنید.اگر آتش سوزی تا حد زیادی گسترش یافته است، محل را ترک کنید.
– برای نجات مجروحان و آوار ماندگان، به خصوص افراد آسیب پذیر نظیر کودکان، سالمندان، معلولان و بیمارانی که در همسایگی شما هستند، تلاش کنید.
– افرادی را که به شدت مجروح شده اند، حرکت ندهید، مگر آنکه خطر خفگی آنها را تهدید کند.
– رادیوی خود را روشن بگذارید تا آخرین اخبار و دستور العمل ها مطلع شوید.
– از تلفن، جز در مواقع ضروری استفاده نکنید، اشغال نبودن تلفن، به کسانی که از حادثه نجات یافتند، امکان می دهد تا با شما تماس بگیرند و شما را راهنمایی کنند.
– از مصرف مواد خوراکی آلوده و یا موادی که در معرض شیشه های شکسته قرار گرفته، خودداری کنید.
– منزل را بازدید کنید تا از خرابی های غیر ظاهری مطلع شوید.
– اگر بوی گاز به مشامتان رسید، کلید برق را نزنید واز وسایل برقی به هیچ وجه استفاده نکنید، به سرعت شیر اصلی گاز را ببندید و در صورت امکان درها و پنجره ها را باز کنید.
– برای پیدا کردن مکانهای نشت گاز و نقاطی که در معرض خطر آتش سوزی هستند، حتی الامکان از چراغ قوه استفاده کنید.
– در ساعت های اولیه بعد از سانحه، از غذاهای کنسروی استفاده، و از روشن کردن وسایل پخت و پز غذا خودداری کنید.در صورت ضرورت به کارگیری این وسایل، سعی کنید از اجاق پیک نیکی و یا منقل ذغالی در خارج از خانه استفاده کنید.
– درب کمدها و قفسه ها را در مواقع ضروری، با احتیاط باز کنید و مواظب سقوط اشیاء باشید.
– از شایعه پراکنی جدا خودداری کنید.
ب – اگر در خارج ساختمان هستید:
– از تجمع در خیابان ها و مسیرها را برای عبور و مرور وسایل نقلیه امدادی، باز بگذارید.
– به دیدن مناطق اطراف نروید واز نزدیک شدن به ساختمان های تخریب شده خودداری کنید.
– به سیم ها و کابل های برق دست نزنید.
– با امداد گران و نیروهای انتظامی در کمک رسانی همکاری کنید، ولی مانع و مزاحم فعالیت آنها نشوید.
– بعد از وقوع زمین لرزه، افراد زیادی می توانند به شما کمک کنند.با والدین و مربیان خود صحبت کنید یا از آنها بخواهید درباره چیزهایی که شما را ناراحت می کند، با مددکاران هلال احمر، صحبت کنند.
– بعد از زمین لرزه، از ناحیه تخریب شده دور شوید تا آن ناحیه پاکسازی شود.
– تجهیزات کمکی را برای احتمال وقوع زمین لرزه های بعدی، نگهداری کنید.
– سعی کنید تا سه روز پس از حادثه، از خودروی شخصی استفاده نکنید.